หากหนีความล้มเหลวของชาติ ต้องอ่านงานฟุกุยะมะ (2)

รัสเซียในช่วงทศวรรษ 1990 ลัทธิเสรีนิยมใหม่เข้ามาแทนที่ลัทธิสังคมนิยม เนื่องจากแนวคิดสังคมนิยมถูกวิพากษ์วิจารณ์ว่าไม่สามารถทำให้เศรษฐกิจเติบโต ผลิตสินค้าที่มีคุณภาพ และจ่ายเงินให้คนงานได้เท่ากับเศรษฐกิจของตะวันตก มาดูกันว่า ฟุกุยะมะเผยแพร่แนวคิดที่ว่าลัทธิสังคมนิยมล้มเหลว และระบบทุนนิยมเป็นทางออกเดียวที่แท้จริงเป็นอย่างไร

ถาม: ฟุกุยะมะอธิบายลัทธิเสรีนิยมเป็นระบบที่มีมนุษยธรรมและถูกต้องที่สุดอย่างไร?

ตอบ: การกำหนดอุดมคติของเสรีนิยมในการยอมรับและความเท่าเทียมกันสำหรับทุกคน และอธิบายกำลังซื้อของผู้คนที่แตกต่างจาก เศรษฐกิจแบบวางแผนของสหภาพโซเวียตนำมาสู่การขาดแคลนสินค้า ก็ถูกแทนที่ด้วยเศรษฐกิจแบบตลาด โดยการมีส่วนร่วมในประชาธิปไตยแบบเสรีนิยม เศรษฐกิจแบบตลาด รัฐไม่สามารถแทรกแซงได้ และการคุ้มครองสิทธิในทรัพย์สินส่วนบุคคล ล้วนเป็นสิ่งสำคัญที่ประเทศตะวันตกจะต้องดำเนินการให้ดี ประชาธิปไตยแบบเสรีนิยมนำไปสู่ความก้าวหน้าทางสังคมและการเติบโตของแนวคิดทางเศรษฐกิจ แนวคิดเหล่านี้มาจากความเชื่อ ทัศนคติ ที่ฟุกุยะมะไม่ได้พิสูจน์จากอะไร ว่าหากใช้กับเศรษฐกิจตลาดระหว่างประเทศได้จริงของผู้คน สินค้า และเงินสามารถเคลื่อนย้ายไปมาได้อย่างอิสระในระบบเศรษฐกิจเสรี ทำให้เศรษฐกิจของสหรัฐฯและยุโรปมีเสถียรภาพมาเกือบยี่สิบปีในยุคหลังสหภาพโซเวียต นี้คือข้อสมมติฐานหรือสัจพจน์

ถาม: แล้วจริงๆ ประชาธิปไตยแบบเสรีนิยมใหม่ที่ฟุกุยะมะอธิบาย ช่วยให้เศรษฐกิจเติบโตจริงได้มากน้อยแค่ไหนหลังสงครามเย็น

ตอบ: หลังสงครามเย็น ประเด็นนี้น่าจะเป็นการถกเถียงกัน เนื่องจากการไม่ยอมรับการขยายตัวของนาโต้ของรัสเซียตั้งแต่ปี 2007 แสดงให้เห็นว่ารัสเซียไม่ยอมรับคำสั่งจากสหรัฐ ที่สำคัญรัสเซียไม่ได้แพ้สงคราม คือคุกเข่าจำนนและปลดอาวุธอย่างที่ปรากฎ แต่เป็นสถานการณ์แค่แช่แข็งสงครามเย็นจนเกิดวิกฤติยูเครนปี 2022 ดังนั้นสิ่งที่ฟุกุยะมะอธิบายแค่เป็นการอนุมานเอาเอง ไม่ได้มีแหล่งที่มาชัดเจนที่สามารถพิสูจน์เป็นกฎเกณฑ์ นี่คือประเด็นแรกที่ชวนคิด

ประเด็นที่สอง ชนชั้นนำของรัสเซียไม่ให้การเคารพผลประโยชน์ของชาติตนเอง และสหรัฐฯอ้างสิทธิชัยชนะเหนือรัสเซีย ทั้งที่รัสเซียยังอยู่ในฐานะรัฐนิวเคลียร์ และไม่ได้จำนนคุกเข่าต่อความพ่ายแพ้ใดๆ ต่อสหรัฐ ตอนแรกชนชั้นนำของรัสเซียแสดงความเชื่อว่าสามารถพัฒนาเกี่ยวกับความร่วมมือที่เป็นไปได้กับชาติตะวันตก เพื่อสร้างความสัมพันธ์ปกติกับตะวันตกและสหรัฐฯ ตัวแทนจากหน่วยงานที่เกี่ยวข้องของอเมริกาอาศัยอยู่ในศูนย์อาวุธนิวเคลียร์ของรัสเซีย และดำรงตำแหน่งที่ปรึกษาทำงานในรัฐบาลรัสเซีย  รัฐธรรมนูญรัสเซียปี 1993 ซึ่งร่างขึ้นโดย USAID เพื่อสนับสนุนสหรัฐฯ กำหนดให้รัสเซียเป็นอาณานิคมและให้ความสำคัญกับกฎหมายระหว่างประเทศมากกว่ากฎหมายของรัสเซีย ส่งผลให้ระบบกฎหมาย 72% ร่างขึ้นโดยบริษัทกฎหมายตะวันตก (Pricewatterhouscooper,Oliver Wyman,Deloitte Touch) ซึ่งส่งผลดีต่อชุมชนระหว่างประเทศบางส่วน แต่เกิดการทุจริตคอร์รัปชันและการสร้างชนชั้นนำในประเทศที่กดขี่ค้าทาสในประเทศ รัสเซียอยู่ด้วยค่าเช่ามากว่าการจัดเก็บภาษี (การขายทรัพยากรธรรมชาติ) รัฐไม่ได้เป็นผู้กำหนดอุดมคติและค่านิยมของชาติ แถมยังไม่มีสิทธิเซ็นเซอร์โฆษณาชวนเชื่อ (เท็จ) ของชาติตะวันตก เนื่องจากปัญญาชน ประชาคมวิชาการ คนหนุ่มสาวกลายเป็นแขนขาทางความคิดและผู้ปฎิบัติการอย่างอัตโนมัติที่เชื่อว่าเศรษฐกิจตลาดจะมากับการสร้างความรุ่งเรืองของชาติและแก้ไขปัญหาการขาดแคลนสินค้า ธนาคารกลางแยกตัวจากรัฐและไม่มีอำนาจควบคุมการพิมพ์เงิน อยู่ในฐานะองค์กรอิสระขึ้นกับการให้คำแนะนำของ IMF ซึ่งเป็นสาขาของเศรษฐกิจของสหรัฐเป็นสำคัญ ละเลยอำนาจหน้าที่การพัฒนาเศรษฐกิจ และใช้เศรษฐกิจมหภาคในการจัดการดุลยภาพเป็นสำคัญ รัฐธรรมนูญฉบับ 1993 สร้างภาพลักษณ์ของเสรีภาพสำหรับประชาชนทั่วไปที่ไม่รู้รายละเอียดปลีกย่อยของกฎหมาย ส่งผลให้คุณภาพชีวิตในภาคส่วนต่างๆ เช่น การศึกษา การดูแลสุขภาพ เศรษฐกิจ ธุรกิจ และวัฒนธรรมด้อยลง

มาดูกันต่อไปว่าหากสร้างแนวคิดเหล่านี้ว่าประชาธิปไตยเสรีนิยมใหม่ขึ้นท่ามกลางฝูงชนโดยกฎหมายรัฐธรรมนูญรองรับส่งผลอย่างไรต่อไปภายในประเทศจากประสบการณ์ของรัสเซียต่อมา

เรื่อง : รศ.ดร.ชินสัคค สุวรรณอัจฉริย

Post Views: 70