ศึกษาพบ ‘ก๊าซหายาก’ บนดาวเคราะห์ก๊าซยักษ์อุณหภูมิกว่า 2,500 องศาฯ

ซิดนีย์, 3 มิ.ย. (ซินหัว) — นักดาราศาสตร์ตรวจพบก๊าซซิลิกอนมอนอกไซด์ในชั้นบรรยากาศของดาวเคราะห์ดวงหนึ่งที่อยู่ห่างจากโลก 850 ปีแสง ซึ่งเป็นครั้งแรกที่พบก๊าซชนิดนี้บนดาวเคราะห์ไม่ว่าดวงไหนก็ตาม ซึ่งรวมถึงในระบบสุริยะด้วย

ข้อมูลจากมหาวิทยาลัยนิวคาสเซิลในออสเตรเลีย เมื่อวันจันทร์ (2 มิ.ย.) ระบุว่าการวิจัยดังกล่าวให้ข้อมูลเชิงลึกที่ไม่เคยมีมาก่อนเกี่ยวกับการก่อตัวและเคมีในชั้นบรรยากาศของดาวเคราะห์นอกระบบสุริยะ WASP-121b หรือที่รู้จักกันในชื่อไทลอส (Tylos)

ดาวเคราะห์ดวงนี้ซึ่งค้นพบเมื่อปี 2015 เป็นดาวเคราะห์ก๊าซยักษ์อุณหภูมิร้อนจัดซึ่งมีขนาดใกล้เคียงกับดาวพฤหัสบดี แต่ร้อนกว่ามาก โดยมีอุณหภูมิสูงเกิน 2,500 องศาเซลเซียส

ทีมนานาชาติซึ่งนำโดยทอม อีแวนส์-โซมา ผู้เชี่ยวชาญจากมหาวิทยาลัยฯ และมีสถาบันต่างๆ เข้าร่วมอีก 18 แห่งจากออสเตรเลีย เยอรมนี สหรัฐฯ สหราชอาณาจักร และอินเดีย ใช้กล้องโทรทรรศน์อวกาศเจมส์ เวบบ์ของนาซา (NASA) สังเกตการณ์ดาวไทลอสอย่างต่อเนื่องเป็นเวลา 40 ชั่วโมง ซึ่งถือเป็นการสังเกตการณ์ดาวเคราะห์นอกระบบที่โคจรครบรอบอย่างครอบคลุมที่สุดเท่าที่เคยมีมา

การศึกษานี้เผยแพร่ในวารสารเนเจอร์ แอสโทรโนมี (Nature Astronomy) ระบุว่าสามารถบันทึกภาพได้มากกว่า 3,500 ครั้ง หรือประมาณ 1 ครั้งต่อนาที ทำให้นักวิจัยสามารถวิเคราะห์บรรยากาศทั้งในเวลากลางวันและกลางคืนได้

อีแวนส์-โซมากล่าวว่าแม้จะพบโมเลกุลที่คาดการณ์ไว้ เช่น ไอน้ำ และคาร์บอนมอนอกไซด์ แต่การตรวจพบซิลิกอนมอนอกไซด์และมีเทนซึ่งปกติแล้วพบได้ยากในดาวเคราะห์อุณหภูมิสูงลักษณะนี้นั้นท้าทายแบบจำลองบรรยากาศที่มีอยู่ในปัจจุบัน

การศึกษานี้ชี้ให้เห็นว่าดาวเคราะห์ไทลอสก่อตัวขึ้นในบริเวณหนาวเย็นอันห่างไกล และอุดมไปด้วยน้ำแข็งและหิน ก่อนที่จะเคลื่อนตัวเข้าใกล้ตำแหน่งดาวฤกษ์ของมันซึ่งมีความร้อนรุนแรงจนทำให้หินเกิดการเปลี่ยนแปลงกลายเป็นซิลิกอนมอนอกไซด์ ถือเป็นดาวเคราะห์ที่เกิดจากน้ำแข็ง และหล่อหลอมขึ้นจากไฟ

แม้ว่าไทลอสจะเป็นดาวที่ไม่สามารถอยู่อาศัยได้ แต่การศึกษาข้างต้นช่วยส่งเสริมการค้นหาดาวเคราะห์ที่มีลักษณะคล้ายโลกด้วยการปรับปรุงเทคนิคการตรวจจับสัญญาณที่อาจเป็นของสิ่งมีชีวิตในชั้นบรรยากาศที่อยู่ห่างไกล